Haalbaarheidsstudie indicator vergrijzing grondwater​

Veel mensen die zich bezighouden met grondwaterkwaliteit in Nederland maken zich zorgen over ‘vergrijzing’ van het grondwater: “De voortschrijdende, sluimerende, beïnvloeding van de chemische kwaliteit van grondwater tot steeds grotere diepte” (STOWA-rapport 2022-23). Op dit moment wordt de chemische toestand van grondwaterlichamen beoordeeld aan de hand van normen uit de Grondwaterrichtlijn en drempelwaarden. Er zijn echter ook veel andere, niet-genormeerde stoffen aanwezig in het grondwater. Naarmate de analysemethoden verbeteren en de meetpakketten worden uitgebreid, worden meer stoffen aangetoond, doorgaans in lage concentraties. Dit verschijnsel (steeds meer stoffen, hoewel vaak in lage concentraties), wordt ‘vergrijzing’ genoemd.

Bodemprofessionals hebben de indruk dat vergrijzing toeneemt. Echter, op dit moment ontbreekt een manier om de mate van vergrijzing van grondwater in een getal uit te drukken, waardoor die indruk niet getoetst kan worden. Vandaar de wens van een ‘indicator’ die uitdrukking kan geven aan vergrijzing. In het kader van het programma ‘Kennisimpuls Waterkwaliteit’ is reeds gewerkt aan een eerste aanzet voor een indicator.

Ambient heeft opdracht gekregen een haalbaarheidsstudie uit te voeren. Hierbij richten wij ons primair op de gebruikswensen van de indicator. Is er behoefte aan zo’n indicator? Wat moet de indicator kunnen overbrengen? Waarvoor wil men de indicator precies gebruiken? Deze behoeftes haalt Ambient middels een werksessie op bij belanghebbenden, zoals medewerkers van provincies en drinkwaterbedrijven. Daarna voeren we een serie interviews uit met inhoudelijke experts zodat we kunnen toetsen of de gebruikswensen technisch mogelijk zijn.

Op die manier gaan we na of er een eenduidige gemeenschappelijke behoefte is, en zo ja, of die matcht met wat technisch mogelijk is. Kortom, of de indicator haalbaar is. En voor zover die match er is, willen we de ‘contouren’ van de indicator in beeld brengen. Denk hierbij aan een kader van voorwaarden die we aan de eventuele ontwikkelaars van de indicator kunnen meegeven. Zo kunnen die nog scherpere keuzes maken in technische aspecten, zoals welke stoffen meegenomen kunnen worden, welke signaalwaarden er zijn en hoe de weging is.